İş sağlığı ve güvenliği kuralları her işyerinde olması gereken önemli bir konudur. Ancak kurallara uymak için yeterli önem verilmemesi veya ihmalkar davranışlar sonucu iş kazaları yaşanabiliyor. İşverenlerin ve çalışanların bu kurallara uymaları ve sorumluluklarını yerine getirmeleri gerekmektedir. Eğer kurallara uyulmazsa, işveren veya çalışanların yaralanmaya veya ölüme neden olmaları durumunda yargılanma süreci ve cezaları söz konusu olabilir. Bu nedenle iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uyarak iş kazalarının önlenebilmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kuralları ve Sorumlulukları
İş sağlığı ve güvenliği, işletmelerde çalışanların korunması amacıyla getirilen bir dizi düzenlemedir. İşverenler bu kurallara uymakla yükümlüdürler. İşverenlerin yükümlülükleri arasında çalışanların iş sağlığı ve güvenliğini temin etmek bulunmaktadır. Bunun için de işverenler, işyerinde alınacak tedbirleri değerlendirmeli ve çalışanları bu konuda eğitimli hale getirmelidir. Çalışanların ise bu tedbirleri uygulama sorumluluğu vardır. Bu kapsamda, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili riskleri belirlemeli ve tehlike anında doğru davranışları sergilemelidirler.
İş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymayan işverenler veya çalışanlar, öncelikle uyarma cezası ile karşılaşabilirler. Ancak, kurallara uymamak sonucunda iş kazaları meydana gelirse, ciddi cezalar verilebilir. Bu sebeple, iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymak zorunludur.
İhmalden Kaynaklı Yaralanma veya Ölüm Nedir?
İş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymama sonucu ortaya çıkan yaralanma veya ölümler “ihmalden kaynaklı yaralanma veya ölüm” olarak tanımlanır. Bu durumda, işveren veya çalışanın yeterli önlemleri almaması veya eksik koruyucu ekipman kullanması gibi ihmalkar davranışları sonucu bir kazanın gerçekleşmesi durumunda, yaralanmaya veya ölüme sebebiyet veren kişi hukuki olarak sorumlu tutulabilir.
Bir örnekle açıklamak gerekirse, bir inşaat işçisinin, güvenliği sağlanmış bir platform yerine tehlikeli bir alanda çalıştırılması sonucu yaralanması veya ölmesi, işverenin veya çalışanın iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymaması nedeniyle gerçekleşir. Bu durumda, ihmalkar davranışın sonucu olarak mağdur olduğu tespit edilen işçinin, yaşamını yitirmiş olması halinde ailesi cezai işlemler başlatmak için haklıdır.
Hukuki Yargılama Süreci
İş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymamanın sonucu olarak yaralanma veya ölüme sebebiyet veren işveren veya çalışanlar hukuki yargılamaların konusu olabilirler. Hukuki yargılama süreci, suçun işlendiği yerin hakimliği tarafından belirlenir. İş yerinde gerçekleşen kazada yaralanan veya ölen kişinin yakınları ya da olaya tanık olanlar, savcılığa başvurarak dava açılmasını talep edebilirler.
İş kazasına sebep olan kişi veya kişiler, kusur oranlarına göre cezai yargılama sürecine tabi tutulabilirler. Savcılık, delilleri toplayarak soruşturma yürütür ve sonucunda iddianame hazırlanır. Ardından, mahkeme huzurunda yargılama süreci başlar.
Mahkemede, işveren veya çalışanların savunmaları alınır ve deliller değerlendirilir. Eğer kişi ya da kişiler suçlu bulunursa, ceza miktarı kusur oranına göre belirlenir. Olayda ihmali olanların cezai işleme tabi tutulmasıyla birlikte, mağdurların tazminat talepleri de mahkeme tarafından değerlendirilir.
Cezai İşlemler ve Ceza Miktarları
İş sağlığı ve güvenliği kurallarını ihlal eden işveren veya çalışanların yaralanmaya veya ölüme sebep olması durumunda, cezai işlemlerle karşılaşmaları kaçınılmazdır. İhmalkar davranışların cezai işlemleri, yapılan hataların boyutuna ve olayın ciddiyetine bağlı olarak belirlenir. Örneğin, iş kazası neticesinde ölüme sebep olan bir çalışanın ihmalkar davranışları varsa, bu kişinin cezalandırılması kaçınılmazdır. Ayrıca, kurallara uymayan işveren veya çalışanların suçlarının ağırlığına göre, mahkeme tarafından verilen cezalar da farklılık gösterir. Bu nedenle tüm işverenlerin ve çalışanların iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uyarak bu tür durumların yaşanmasını engellemeleri ve hukuki süreçlerle uğraşmamaları önerilir.
Kamusal Sorumluluk ve İhbar
İş sağlığı ve güvenliği kurallarına aykırı davranışlar sonucu meydana gelen yaralanma veya ölümlerde işverenlerin ve çalışanların kamusal sorumluluğu bulunmaktadır. Bu sorumluluk, çevreye ve topluma taahhüt edilmiş bir sorumluluktur ve her işyerinde geçerlidir. İşverenlerin kurallara uyma yükümlülükleri bulunduğu için ihmalleri ciddi sonuçlar doğurabilecektir. İşveren veya çalışanların ihlalleri durumunda, bu durum Emniyet Müdürlüğü, İş Müfettişi veya İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı gibi yetkililere bildirilmelidir. Ayrıca, meslek odaları veya sendikalar da iş sağlığı ve güvenliği konularında ihbar kabul ederler.
İş Kazaları ve Önleme Yöntemleri
İş kazaları, her sektörde yaşanabilecek bir durumdur. Ancak, özellikle inşaat, madencilik, üretim, nakliye, tarım, enerji, sağlık ve güvenlik gibi sektörlerde iş kazaları daha sık görülmektedir. İş kazalarından korunmak için öncelikle işverenlerin çalışanların iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eğitimlerine yatırım yapmaları gerekmektedir. İş yerinde alınacak tedbirler ve güvenlik önlemleri de iş kazalarını önlemek için oldukça önemlidir. Çalışanların kişisel koruyucu ekipmanlarını kullanmaları da iş kazalarından korunmak için kritik bir faktördür. İş kazalarının önlenmesi, hem işverenlerin hem de çalışanların sorumluluğundadır. Ayrıca işyerleri düzenli olarak denetlenmeli, eksikliklerin giderilmesi sağlanmalıdır.
Sonuç
İş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymanın önemi göz ardı edilmemeli. Çalışanların sağlığı ve güvenliği, işverenlerin yükümlülüğüdür ve çalışma ortamında bu kurallara uyulması gereklidir. Kurallara uymayan işverenler ya da çalışanlar, yaralanmaya ya da ölüme neden olma riskiyle karşı karşıya kalır. Bu durum kamuoyunda da ciddi tepkilere neden olabilir. Bu yüzden hem işverenlerin hem de çalışanların iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uyarak güvenli bir çalışma ortamı yaratmaları önem taşır. Bu konuda farkındalık yaratılması, iş kazaları ve ihmal davalarının önlenmesine yardımcı olacaktır.
