Bugün dünyada birçok insan kendisini doğdukları cinsiyetten farklı bir cinsiyet olarak tanımlamaktadır. Cinsiyet kimliği, insanların kendilerini kadın, erkek, her ikisinden veya hiçbirinden biri olarak hissetmesi ile ilgilidir. Ancak ne yazık ki, cinsiyet kimliği ile ilgili sorunlar da halen devam etmektedir.
İnsan hakları evrensel bildirgesine göre, cinsiyet kimliği, ırk, din ve cinsiyet gibi ayrımcılık yasağına tabi tutulmalıdır. Ancak bu sorunlar özellikle ülkemizde hala daha görülmekte ve maalesef ayrımcılık, taciz, şiddet ve ötekileştirme gibi sorunlar cinsiyet kimliği sebebiyle yaşanmaktadır.
Bu makalede, cinsiyet kimliği ile ilgili insan haklarına değineceğiz ve cinsiyet kimliği ile ilgili sorunları ele almak için ne gibi çözüm önerilerimiz var onları inceleyeceğiz. Eğitim, yasal düzenlemeler ve toplumsal farkındalık artışı, bu sorunlarla mücadelede önemli bir rol oynamaktadır.
Cinsiyet Kimliği Nedir?
Cinsiyet kimliği, kişilerin doğuştan sahip oldukları biyolojik cinsiyetlerinden farklı olarak kendilerini hissettikleri cinsiyet ile ilgilidir. Yani, bir kişi biyolojik olarak erkek ise ama kendisini kadın olarak hissediyorsa, cinsiyet kimliği kadındır. Aynı şekilde, biyolojik olarak kadın olmasına rağmen kendisini erkek hisseden kişilerin cinsiyet kimliği erkektir. Bazı kişiler ise kendilerini hem erkek hem kadın, her ikisinin bir karışımı ya da hiçbirinin içinde hissetmezler. Cinsiyet kimliği her kişinin kişisel bir tercihidir ve herkesin bu tercihine saygı gösterilmesi gerekmektedir.
Cinsiyet Kimliği Hakkı
Cinsiyet kimliği, bir bireyin kendini kadın, erkek, her ikisi veya hiçbiri olarak hissettiği konudur. Her birey, cinsiyet kimliğini özgürce belirlemeli ve ifade etme hakkına sahiptir. Bu hak, tıpkı ırk, din ve cinsiyet gibi ayrımcılık yasağına tabi tutulmalıdır. Cinsiyet kimliği ile ilgili ayrımcılık ve şiddet olaylarının yaşanmaması için hükümetlerin yasal düzenlemeleri de kapsayan önlemler alması gereklidir. İnsan hakları evrensel bildirgesi de cinsiyet kimliği hakkını tanımayı taahhüt etmektedir. Bireylerin cinsiyet kimliklerini özgürce ifade ettikleri bir dünyada yaşamaya inanıyoruz.
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
İnsan hakları evrensel bildirgesi, tüm insanlara eşit haklar ve özgürlükler tanınması ilkesine dayanır. Bu kapsamda, cinsiyet kimliği de önemli bir hak olarak ele alınmaktadır. Bildirgeye göre, her birey kendini hangi cinsiyet kimliği ile tanımlarsa tanımlasın, ayrımcılığa maruz kalmadan haklarından yararlanma hakkına sahiptir. Cinsiyet kimliği konusunda ayrımcılığı önlemek, tıpkı ırk, din ve cinsiyet ayrımcılığına karşı mücadele etmek gibi bir insanlık görevidir. Bu nedenle insan hakları evrensel bildirgesi, cinsiyet kimliği hakkını tanımayı ve bu hakka saygı duyulmasını taahhüt eder.
Madde 2
İnsanlar, ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasi veya başka bir görüş, ulusal veya toplumsal köken, mülkiyet, doğuş veya diğer herhangi bir statü nedeniyle ayrımcılık yapılmaksızın, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nde belirtilen bütün haklardan ve özgürlüklerden yararlanma hakkına sahiptir. Bu demokratik hakkın ihlal edilmesi hukukun üstünlüğüne ve insan haklarının korunmasına aykırıdır. Bu madde, her ülkede bu hakların korunması ve birlikte yaşama kültürünün güçlendirilmesi için en temel unsurdur.
Madde 3
İnsan hakları evrensel bildirgesinin maddelerinden biri olan Madde 3, herkesin yaşama hakkına sahip olduğunu ve özgürlük ve güvenlik hakkına sahip olması gerektiğini belirtmektedir. Bu hakkın herkes için geçerli olması gerektiği ve cinsiyet kimliği, etnik köken, dil, din gibi sebeplerle ayrımcılık yapılmaksızın uygulanması gerektiği vurgulanmaktadır.
Cinsiyet kimliği ile ilgili sorunlar, bireylerin bu temel hakkının ihlaline neden olabilmektedir. Cinsiyet kimliği nedeniyle insanların özgürlük ve güvenlik haklarına müdahale edilebilmekte, ayrımcılık, taciz ve şiddete maruz kalabilmektedirler.
Bu sebeple, Madde 3’ün gerekliliği daha da önem kazanmaktadır ve herkesin bu temel haklara saygı duyması ve uygulaması gerekmektedir. Toplumda farkındalık artırımı ve yasal düzenlemeler sayesinde cinsiyet kimliği ile ilgili sorunlar azaltılabilir ve insanların temel haklarına saygı duyulabilir.
Cinsiyet Kimliği ile İlgili Sorunlar
Cinsiyet kimliği ile ilgili sorunlar maalesef hala günümüzde de devam etmektedir. İnsanlar cinsiyet kimliklerinden dolayı ayrımcılık ve dışlanma ile karşı karşıya kalabilmektedir. Bu ayrımcılıkların yanı sıra cinsiyet kimliğinin tanınmaması nedeniyle taciz ve şiddete maruz kalmaları da maalesef yaygın bir sorundur. Ayrıca, toplumda cinsiyet kimliği ile ilgili yanlış bilgilendirme ve önyargılar nedeniyle kişiler ötekileştirilerek sosyal hayatın dışına itilebilmektedir.
Cinsiyet kimliği sorunları, bireysel olarak yaşamanın yanı sıra sosyal açıdan da önemlidir. Çünkü bireylerin eşit haklara sahip olması, toplumsal barışın sağlanması açısından oldukça önemlidir. Bu nedenle, toplumun bu konuda bilinçlendirilmesi ve ayrımcılığın önlenmesi için çözümler bulunmalıdır.
- Eğitim faaliyetleri ile toplumun bilinçlendirilmesi gerekmektedir.
- Cinsiyet kimliği tanınırlığına dair yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
- Cinsiyet kimliği ayrımcılıklarının cezai bir suç olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
Bunun yanında, toplumda cinsiyet kimliği konusu açıldığında, bireylerin karşılıklı diyalogları sağlanarak, önyargıların giderilmesi ve yanlış bilgilendirmelerin düzeltilmesi sağlanabilir. Bu sayede, toplumsal barış ve eşitliğin sağlanması amaçlanabilir.
Ülkemizdeki Durum
Ülkemizde ne yazık ki cinsiyet kimliği ile ilgili ayrımcılık ve şiddet olayları oldukça sık yaşanmaktadır. Özellikle LGBTİ+ bireyler bu tür olaylara daha fazla maruz kalmaktadır. İş yerinde, okulda, spor alanında ve diğer birçok alanda cinsiyet kimliği nedeniyle ayrımcılık yapılmakta ve şiddete maruz kalınmaktadır. Hatta sadece cinsiyet kimliği ile ilgili olduğu düşünüldüğü için polis şiddetine bile rastlanabilmektedir.
Cinsiyet kimliği ile ilgili ayrımcılık ve şiddet olaylarının önlenmesi için ciddi yasal düzenlemeler yapılması gerekmektedir. Yasal düzenlemelerin yanı sıra LGBTİ+ bireylerin haklarına saygı gösterilmesi, farkındalık yaratılması, eğitim kurumları ve medya organlarının konuyla ilgili doğru bilgilerle donatılması da çok önemlidir.
Çözüm Önerileri
Cinsiyet kimliği ile ilgili ayrımcılık, şiddet ve ötekileştirme gibi sorunların çözümünde eğitim, yasal düzenlemeler ve toplumsal farkındalık artırımı önemli birer rol oynamaktadır.
Eğitim alanında, okullarda cinsiyet kimliği konusunda farkındalık oluşturulmalı ve öğrencilere bu konuda doğru bilgiler verilmelidir. Aynı zamanda öğretmenlerin de bu konuda bilinçlendirilmesi gerekmektedir.
Yasal düzenlemeler açısından, cinsiyet kimliği ile ilgili ayrımcılık ve şiddetin ciddiye alınması ve adalet sistemi tarafından cezalandırılması önemlidir. Kanunların bu konuda açık ve net olması, bu sorunların azaltılmasında etkili olacaktır.
Toplumsal farkındalık artırımı da herkesin sorumluluğundadır. Medya, sivil toplum kuruluşları ve yerel yönetimler bu konuda aktif bir rol oynayabilirler. Cinsiyet kimliği konusunda yapılan yanlış algıları düzeltmek ve insanları bu konuda bilinçlendirmek, toplumda daha hoşgörülü bir ortam yaratacaktır.
