Cinsel taciz suçu, işyerlerinde de sıklıkla karşılaşılan bir suçtur ve mağdurları ciddi şekilde etkiler. İşyerinde cinsel taciz, fiziksel temas, sözlü taciz, tehditler, cinsel şakalar ve diğer birçok davranış altında değerlendirilir. Bu tür davranışlar, mağdurların işyerindeki performansını ve psikolojik durumunu olumsuz etkiler. Cinsel taciz suçu ile karşılaşan bireylerin, işyerinden ayrılma, adaptasyon sorunu, stres, depresyon gibi psikolojik sorunlar yaşaması yaygındır. İşverenlerin bu tür davranışları önlemek için gerekli tedbirleri alması gerekmektedir. Cinsel tacizden kaynaklı mağduriyet suçu ve cezası hakkında yasal düzenlemeler mevcuttur.
Cinsel Tacizin Tanımı
Cinsel taciz, kişinin rızası olmadan diğer kişi tarafından istenmeyen cinsel davranışların sergilenmesidir ve ciddi bir suçtur. Türk Ceza Kanunu’na göre cinsel taciz, “Cinsel dokunulmazlığa karşı suç” başlığı altında düzenlenmiştir (Madde 102). Cinsel tacizi, “İnsanların cinsel dokunulmazlıklarına karşı suçlar” olarak nitelendiren 6284 Sayılı Kanun’unda da ayrıntılı bir şekilde tarif edilmiştir. Cinsel tacizin birçok farklı türü vardır, örneğin sözlü taciz, fiziksel taciz veya cinsel şantaj. Bu davranışlar, başka kişiler tarafından kabul edilip edilmeyeceği konusunda hiçbir önem taşımaz. Cinsel taciz suçu, kanunlar tarafından ciddi bir suç olarak kabul edilir ve yasal cezalarla karşı karşıya kalınabilir.
İşyerinde Cinsel Taciz
İşyerinde cinsel taciz, bir çalışanın, başka bir çalışana, iş arkadaşına veya işverenine, cinsel içerikli söz, davranış veya jestlerle rahatsızlık vermesi veya cinsel amaçlı fiziksel temas kurması olarak tanımlanır. Bu eylemler kişinin rızası olmaksızın gerçekleştirildiğinde cinsel taciz olarak nitelendirilir. Bu tür taciz davranışları, işyerinde sapkınlık, baskı, tehdit veya şantaj yoluyla gerçekleştirilebilir.
İşverenler, işyerinde cinsel taciz vakalarını önlemek için cinsel tacizi yasaklayan politikalar oluşturmalı, personelleri eğitmeli ve taciz mağdurlarına destek sağlamalıdır. İşyerinde cinsel taciz suçu, ciddi bir suçtur ve yasal işlem yapılması gerekir.
Cinsel Tacizin İş Yaşamına Etkileri
İşyerinde cinsel taciz, bireylerin psikolojik sağlıklarını ve performanslarını olumsuz yönde etkiler. Psikolojik etkileri arasında stres, endişe, depresyon, uyku bozukluğu ve duygu durumu değişiklikleri yer alır. Mağdur olan çalışanların güvenirliği zedelenerek iş yerinde adaptasyon sorunu yaşayabilirler. Performansları düşebilir ve işten ayrılık gibi sonuçlar doğabilir. Ayrıca, taciz olgusu iş yerinde yaygınlaştıkça, çalışanların motivasyonu da azalır ve iş atmosferinde kötü bir havanın oluşmasına neden olur.
Bir iş ortamında cinsel taciz yaşayan çalışanların konuyu paylaşmakta güçlük çektikleri unutulmamalıdır. Tacize uğrayan çalışanlar işverenden destek alamadıklarında, işletmede çalışmaları için uygun bir ortam sağlanamamış olabilir. Böyle bir durum, taciz mağdurlarının işyerindeki performansını daha da düşürebilir. İşverenlerin, çalışanların taciz durumunu açıklamakta zorlanabilecekleri durumlarda bile, iş ortamında güvende hissetmelerini sağlayacak mekanizmalar kurması gerekmektedir.
Tacizin Sonuçları
Cinsel taciz, mağdurun hem fiziksel hem de psikolojik olarak olumsuz etkilenmesine neden olur. İşyerinde cinsel tacize uğrayan kişilerde görülen sonuçlar arasında işten ayrılma, işyerinde adaptasyon sorunu, stres ve depresyon gibi psikolojik sorunlar yer alır.
İşten ayrılma, mağdurun iş yerindeki güvenliğini tehlikeye attığı için sıkça rastlanan bir sonuçtur. Mağdurların bir kısmı, iş yerinde tacizci ile birlikte çalışamayacakları için işlerini bırakmak durumunda kalır.
Aynı zamanda, işyerinde adaptasyon sorunu da görülür. Mağdur, taciz olayından sonra iş ortamında rahat hissetmekte zorlanabilir. Bazen, mağdur, kendisini kötü hissettiren durumla aynı iş yerinde çalışmaya devam etmek istemez.
Cinsel tacizin mağduru olarak, stres ve depresyon yaşama olasılığı artar. Taciz olayı, mağdurun benlik saygısını olumsuz etkileyebilir ve ileride güven sorunlarına neden olabilir.
Tacizci Olarak İş Arkadaşları ve Üst Yönetim
İşyerinde cinsel tacizde bulunan kişiler genellikle iş arkadaşları veya üst yönetim tarafından işlenmektedir. Tacizciler, mağdurlarının işlerini etkilemek veya onları tehdit etmek için bu pozisyonlardan yararlanabilirler. İş arkadaşları ve üst yönetimin taciz olaylarını fark etmeleri ve bildirim yapmaları önemlidir. Ancak, bazı durumlarda iş arkadaşları ve yöneticilerin taciz olaylarına çanak tuttuğu veya sessiz kaldığı bilinmektedir.
İşyerlerinin, cinsel taciz suçlarını önlemek amacıyla çalışanlarını eğitmesi ve işyerindeki davranış kurallarını belirlemesi gerekmektedir. Bu kuralların ihlalleri için net bir işlem protokolünün bulunması, iş arkadaşları veya üst yönetimin taciz olaylarını raporlamasını kolaylaştıracaktır.
İşverenler, taciz olaylarını dikkate almaz ve bunlara yanıt vermezlerse, yasal sorumluluklarından kaçınmış olabilirler. İşverenler iş arkadaşları veya üst yönetimin taciz olaylarını bildirmezlerse, mağdurların stresi ve kaygısı artabilir ve bu, performansları üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olabilir. İş arkadaşları ve üst yönetim, taciz olaylarına dahil olduklarında, mağdurlar daha da kötü hissetmezler ve raporlama işlemini yavaşlatırlar.
İşyerlerindeki cinsel taciz olayları önlemek için, işverenlerin çalışanları korumak için gerekli tüm önlemleri almaları ve önemli iş politikaları belirlemeleri önemlidir. Çalışanlar da, iş arkadaşlarından veya üst yönetimden herhangi bir cinsel taciz olasılığı hakkında şüphelendiklerinde işverene rapor etmelidirler.
İşverenin Sorumluluğu
İşverenler, işyerinde cinsel taciz vakalarını önlemek ve bu durumla karşılaştıklarında adil bir şekilde çözmekle yükümlüdür. İşverenler, çalışanları ve müşterileri cinsel tacizden korumak için politikalar, prosedürler ve eğitim programları oluşturmalıdır. İşverenler ayrıca, cinsel taciz vakalarına ilişkin şikayet ve raporları ciddiye almalı, soruşturma yapmalı ve eylemler hakkında rapor tutmalıdır.
İşverenler, cinsel taciz davranışlarına izin vermekten kaçınmalıdır ve böyle davranışları sergileyen çalışanlara karşı sert önlemler almalıdır. Olası cinsel taciz durumlarında, işverenler çalışanlarını desteklemeli, korumalı ve rahatlatıcı bir ortam sunarak, mağduriyetlerini gidermelidir.
Cinsel taciz konusunda yeterli bilince sahip olmayan işverenlerin, yasal sonuçları da dahil olmak üzere, hukuki sorumluluğu bulunmaktadır. Bu nedenle, işverenlerin işyerinde cinsel taciz vakaları hakkında bilgili olmaları ve konuyla ilgili yasal düzenlemeleri takip etmeleri hayati önem taşımaktadır.
Mağduriyet Suçu ve Cezası
Cinsel taciz, suç olarak kabul edildiğinde, mağdurların yaşadığı birçok mağduriyet ile birlikte cezalandırılması gereken bir suçtur. Türk Ceza Kanunu, cinsel tacize karşı koruma sağlamak amacıyla cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar bölümünde tanımlamıştır.
Cinsel taciz mağdurları, bu suçtan dolayı mağdur edildikleri için, Türk Ceza Kanunu bünyesinde mağduriyet suçu ve cezası hükümlerini de içerir. Mağduriyet suçu, bir kişinin başka bir kişinin haklarına tecavüz ettiği veya zarar verdiği herhangi bir suç için kullanılan bir kavramdır.
Bu nedenle, cinsel taciz mağdurları, Türk Ceza Kanunu’nun 105. maddesi gereği, bu suçtan dolayı tazminat talebinde bulunabilirler. Türk Ceza Kanunu’na göre, cinsel taciz suçunun cezası, failin davranışının zararlarını dikkate alarak hapis cezası ve para cezası olarak belirlenebilir.
Temyiz ve Ceza İndirimi
Cinsel tacize maruz kalan mağdurların, suçlu tarafından cezalandırılmasını talep edebileceği gibi, suçlu tarafından ödediği tazminatın da büyük önem taşıdığı bilinmektedir. Türk Ceza Kanunu’na göre, cinsel tacizden kaynaklı mağduriyet suçu için verilen cezalarda temyiz ve ceza indirimi gibi durumlar bulunur. Temyiz, hükümlülük kararı veren mahkemenin kararının, bir üst mahkeme tarafından incelenmesi anlamına gelir. Ceza indirimi ise, hükümlünün belirli şartları sağlaması veya işlediği suçun niteliği göz önüne alındığında, aldığı cezanın hafifletilmesi anlamına gelir. Ancak, cinsel tacize maruz kalan mağdurun talep ve şikayeti sonucu verilen cezalarda, ceza indirimi gibi durumlar olmadığı bilinmektedir.
Örnek Olaylar
Örnek olaylar, işyerinde cinsel tacize maruz kalmış insanların gerçek hayattan hikayelerini içermektedir. Bu örnekler, insanların ne tür bir mağduriyet yaşadıklarını ve cinsel tacizin iş yerinde ne kadar yaygın bir problem olduğunu göstermektedir. Bu örneklerin birçoğu, tacizi engellemek için alınabilecek önlemlerin önemini de gözler önüne sermektedir.
Örnekler arasında, bir müşterinin bir mağazanın çalışanına cinsel tacizde bulunması sonucu çalışanın işinden istifa etmek zorunda kalması, bir yöneticinin altında çalışan bir işçiye sürekli olarak sözlü tacizlerde bulunması sonucu işçinin işyerindeki performansının düşmesi ve sonunda işten çıkarılması gibi örnekler yer almaktadır.
İşyerinde cinsel taciz vakaları ile karşılaşmayı beklemeyen birçok insan, bu tür durumlarla nasıl başa çıkacaklarını bilemezler. Ancak, bu örnekler insanlara cesaret verirken aynı zamanda bu tür durumların ne kadar ciddi bir konu olduğunu gösterirler.
