Miras hukuku, miras bırakan kişinin belirlediği varisler arasında mirasın intikali sırasında bazı yasaklar bulunmaktadır. Bir kişi, mirasçılık hakkına sahip olmasına rağmen belirli şartlar altında mirasın intikalini engelleyebilir. Bu durumlar medeni usul hukuku açısından da değerlendirilmekte ve yasakların uygulanma şekilleri belirlenmektedir. Bu makalede, mirasın intikali sırasında ortaya çıkan yasaklar ve medeni usul hukuku açısından bu yasakların nasıl uygulanacağı ele alınacaktır.
Mirasın İntikali ve Yasaklar
Mirasın intikali, miras bırakan kişinin ölümü sonrasında kalacak olan malların sahiplerinin belirlendiği bir süreçtir. Bu süreçte miras bırakan kişinin belirlediği varisler arasında bazı yasaklar ortaya çıkabilir. Yasaklar, medeni kanun tarafından belirlenmiş ve sadece özel durumlarda geçerli olmaktadır.
Bu yasaklar arasında öncelikle vasiyetname ile yasaklanan varisler yer almaktadır. Miras bırakan kişi, vasiyetinde belirlediği varislerden bazılarını yasaklayabilir. Yasaklanan varisin mirastan pay alamayacağı ve hatta vasiyetname geçersiz sayılabilir.
Ayrıca kısıtlı varislerin miras hakkı da yasaklanabilir. Bu durumda, kısıtlı varislerin korunması için bazı işlemler yapılması gerekmektedir. Benzer şekilde, tasarımcının tasarımı payı için yasaklama yapması durumunda da yasaklanan kişinin hakları korunmalıdır.
Bunun yanı sıra, ahlaken yasaklanan varisler de bulunmaktadır. Hukuka aykırı davranışları nedeniyle miras bırakan kişi tarafından ahlaken yasaklanan varisler mirastan pay alamayacaklardır.
Mirasın intikali sırasında ortaya çıkan yasakların uygulanma şekilleri medeni usul hukukunda belirlenmiştir. Miras davası sırasında ortaya çıkan yasaklayıcı sebeplerin varlığı durumunda, varislerin hukuki hakları ve mahkeme kararları konusu da yine medeni usul hukuku kapsamında değerlendirilir.
Vasiyetname ile Yasaklanan Varisler
Miras bırakan kişinin vasiyetnamesinde, mirasa dair belirlediği varislerden bazılarını yasaklaması durumunda, yasaklanan varis mirastan pay alamayacaktır. Yasaklama genellikle varisin kişisel eylem ve davranışları nedeniyle yapılır. Yasaklama ifade edildiği halde varis, miras payını talep ederse, yasaklama nedenlerinin yeterli olması durumunda vasiyetnamenin geçersiz sayılması mümkündür. Ancak yasaklama nedenlerinin yetersiz olduğuna kanaat getirilirse varisin haklı bulunarak mirastan pay alması mümkün olabilir. Yasaklama konusu olan varis, yasaklamayı geçersiz kılmak için yetkili mahkemede talepte bulunabilir.
Kısıtlı Varislerin Miras Hakkı Olarak Yasaklanması
Kısıtlı varislerin miras hakkının yasaklanması, medeni hukukta birçok sorunu da beraberinde getirir. Yasaklanan varislerin korunması konusunda ise kanunlar birçok önlem almıştır. Kısıtlı varisler, kısıtlılıklarını belirleyen mahkeme kararını göstermek suretiyle mirasçılık hakkına sahip olabilirler. Ancak miras bırakan kişi tarafından yasaklama yapılmışsa, kısıtlı varis, miras hakkını bu yasaklama sebebiyle kullanamayacaktır.
Bu durumda, kısıtlı varislerin korunması adına mahkemeye başvurarak miras hakkındaki yasaklamanın kaldırılması istenebilir. Mahkeme, yapacağı inceleme sonucunda kısıtlı varisin korunması için gerekli kararı verecektir. Ayrıca, miras bırakan kişinin bir avukatla çalışarak geçerli bir vasiyetname yapması da önerilir. Bu sayede, kısıtlı varislerin miras hakkı yasaklanmaz ve hakları korunmuş olur.
Özetle, kısıtlı varislerin miras hakkının yasaklanması durumunda korunmaları için kanunlar tarafından birçok önlem alınmıştır. Kısıtlılıkları belirleyen mahkeme kararını göstermek suretiyle mirasçılık hakkına sahip olan kısıtlı varisler, yasaklama sebebiyle mirastan pay alamayacakları durumlarda mahkemeye başvurarak haklarını koruyabilirler.
Tasarımcının Tasarımı Payı İçin Yasaklama Yapabilmesi
Miras bırakan tasarımcının, tasarımı payıyla ilgili olarak, yazılı bir belge olmadan, tasarımı payından vazgeçen kişiyi mirasta pay almaktan yasaklayabilmesi mümkündür. Bu durumda, yasaklama işlemi mirasın intikali sırasında açıklanmalı ve yasaklanan kişinin pay alması engellenmelidir. Ancak, yasaklama işleminin geçerli sayılabilmesi için, yasaklama işlemi hakkında açık bir beyanın hazırlanması gerekmektedir. Bu beyanın, vasiyetnamede veya benzeri bir kayıtta yer alması gerektiği gibi, miras bırakanın tasarımı payıyla ilgili açık bir beyanının bulunması gerekmektedir.
Yargıtay kararları da bu konuda belirleyici olmuştur. Bir tasarımcı, tasarımı payından vazgeçen kişiyi yasaklamak istiyorsa, bu yasağın miras intikal işlemleri sırasında açık bir şekilde beyan edilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, yasaklama işlemi geçersiz sayılabilir. Bu nedenle, tasarımcıların tasarımı payı için yasaklama talepleri özenle ve dikkatle hazırlanmalıdır.
Ahlaken Yasaklanan Varisler
Ahlaken yasaklanan varisler, miras bırakanın kendilerine karşı ahlaka aykırı davranışlar sergilemesi nedeniyle mirastan pay alamazlar. Bu durumda, varislerin haklarını savunmaları için hukuki yollara başvurmaları gerekir. Yasal bir dayanağı olmadan mirasın paylaşımını engelleyen yasakların uygulanması mümkün değildir. Ancak, miras bırakanın yasak koyma hakkı varsa, varislerin bu yasağı kabul etmesi gerekmektedir. Yasaklama kararının geçerli olup olmadığı, yargıya başvurarak belirlenir. Ahlaken yasaklanan varislerin, miras hukuku konusunda uzman avukatlardan destek alarak haklarını savunmaları önerilir.
Medeni Usul Hukukunda Yasakların Uygulanma Şekilleri
Mirasın intikali esnasında ortaya çıkan yasakların medeni usul hukukunda uygulanması, yasaklanan varislerin pay alamayacağı açıktır. Yasaklı varislerin, mirasın diğer varisler arasında bölüştürülmesi esnasında paylarına düşen kısmın, yasaklı varisin hak sahibi olmayacağı belirlenmiştir. Yasak nedeniyle payından vazgeçen bir mirasçının payı, diğer mirasçılara kalmaktadır. Yasaklama kararı verilen mirasçılar, mahkemeye başvurarak haklarını savunabilirler. Bu durumda, yargıtayın vermiş olduğu kararlar doğrultusunda işlem yapılması gerekmektedir. Yasaklama kararı nasıl verilmişse, hakların korunması da o şekilde sağlanacaktır.
Medeni usul hukukunda yasakların uygulanma şekilleri, mahkemenin vermiş olduğu kararlar doğrultusunda gerçekleşmektedir. Yasaklama sebepleri doğru ve hukuka uygun bir şekilde kanıtlanmadıysa, hak sahipleri tarafından itiraz edilebilir. Ancak, yasaklama kararı verilen durumlarda, yargıtay kararları doğrultusunda işlem yapılması gerekmektedir. Yasaklama ile birlikte, mirasın bölüştürülmesi de etkileneceği için, birçok hukuki sürecin başlatılması gerekmektedir.
Miras Davası Açılması ve Yasaklama
Miras davası sürecinde, yasaklayıcı sebepler ortaya çıkabilir. Bu sebepler, miras bırakan kişinin belirlediği varisler arasındaki yasaklamaların yanı sıra ahlaken yasaklanan varisler ve kısıtlı varislerin miras hakkının yasaklanması gibi durumlardır. Yasaklayıcı sebeplerin mevcut olması durumunda, yasaklı varislerin hukuki hakları ve mahkeme kararları önem kazanır.
Miras davası sırasında yasaklayıcı sebeplerin tespitine ilişkin önemli yargı kararları mevcuttur. Bu kararlara göre, yasaklamaların ölünceye kadar bakma sözleşmesi, tasarımı payı ya da hukuka aykırı davranışlardan kaynaklanabilir. Yasaklamaların hukuka uygunluğu, mahkeme kararıyla belirlenir ve yasaklı varislerin hukuki hakları bu kararlar doğrultusunda değerlendirilir.
Bu sebeple, miras davası sürecinde yasaklayıcı sebeplerin ortaya çıkması halinde, konuyu alanında uzman bir avukata danışmak önemlidir. Avukatlar, varislerin hukuki haklarını korumak ve mahkeme kararları doğrultusunda işlem yapmak açısından büyük öneme sahiptir.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi ve Yasaklama
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, yaşlı, hasta, engelli veya herhangi bir nedenle kendisine bakıma muhtaç olan bir kişinin, bakım hizmeti karşılığında, bir kişi ya da kuruluş ile yaptığı bir sözleşmedir. Bu sözleşmede yer alan bazı hükümler, miras hukuku açısından önem arz edebilir. Bakım sözleşmesi yaptığı varisi ölünceye kadar bakma sözleşmesi hükümlerine uygun bir şekilde bakımını sağlamayan miras bırakan tarafından, varise mirastan pay verilmemesi için yasaklama kararı verilebilir.
Yasaklama kararı, mirasın hukuki açıdan devri ile ilgili olmasa da, bakım sözleşmesi yapan varisin mirasından pay almasının engellemesine neden olmaktadır. Yasaklama kararına itiraz eden varisin, mahkeme kararı ile yasakların kaldırılması mümkündür. Yasaklama kararının uygulanması durumunda, varis haklarının korunması için miras davası açılması gerekmektedir. Miras davası sürecinde yasaklama kararı da göz önünde bulundurulur.
