Vasiyetnameler, mirasçıların mal varlıklarına ilişkin kesin irade beyanlarıdır. Vasiyetnamelerin hükümleri, yasal düzenlemelere uygun ve varislerin hukuki haklarına göre belirlenmelidir. Ancak bazen vasiyetnameler kanunsuz hükümler içerebilir ve bu durumda vasiyetname iptal edilir.
Vasiyetnamelerin iptali için bazı şartlar vardır. Birinci sebep; hazırlanması sırasında kişinin sağlıklı akla sahip olmamasıdır. İkinci sebep ise vasiyetnamenin mirasa ilişkin kanunlara aykırı hükümler içermesidir. Vasiyetnamelerin iptali için dava açmak gerekmektedir. Mahkeme kararı doğrultusunda vasiyetname iptal edilir ve mirasçılar arasında yasal paylaşım yapılır.
Vasiyet ve Vasiyetname Nedir?
Vasiyet, kişinin ölümünden sonra mal varlığına ilişkin kesin ve bağlayıcı olmayan irade beyanıdır. Dolayısıyla vasiyet, miras bırakanın vefatından sonra gerçekleştirilir. Vasiyetname ise bu irade beyanını yazılı hale getiren belgedir. Vasiyetname, noter huzurunda veya üç tanık huzurunda düzenlenir. Kişi, vasiyetnamede nasıl bir miras bırakacağına karar verir ve belirtilen kişilere bunu açıklar. Vasiyetnamenin geçerli sayılabilmesi için bazı şartların sağlanması gerekmektedir. Vasiyetnamenin miras hukukundaki yasal düzenlemelere uygun şekilde hazırlanması ve düzenlenmesi şarttır.
Vasiyetnamenin İptali
Vasiyetnamenin iptali için birtakım şartlar mevcuttur. Bunlardan birincisi, vasiyetnamenin kanunlara aykırı olmasıdır. Kanunlara uygun olmayan hükümler içeren vasiyetnameler geçersizdir. İkinci şart ise, vasiyetnamenin hazırlanması sırasında kişinin sağlıklı bir akla sahip olmamasıdır. Kişinin akıl sağlığı yerinde değilse vasiyetnamenin geçersizliği için mahkemeye başvurulabilir.
Örneğin, kişi vasiyetnamedeki hükümleri kabul eden bir irade beyanı yapamayacak kadar hasta ise, vasiyetnamenin iptali için dava açılabilir. Vasiyetnamenin iptal edilmesine karar verilirse, miras paylaşımı kanunlara uygun şekilde yapılır.
Vasiyetnamenin Kanunlara Uygun Olmaması
Vasiyetnamenin hazırlanması, miras hukukundaki kanunlara uygun olması gerekmektedir. Kanunlara aykırı olan vasiyetnameler geçersizdir ve iptal edilir. Örneğin, vasiyetnamede miras paylaşımı yapıldığı sırada kanunlara aykırı bir uygulama yapılmışsa, bu vasiyetname geçersizdir. Diğer bir örnek ise, vasiyetnamede yer alan hükümlerden birinin, miras paylaşımı konusunda kanunların belirlediği haklar ve yasal varislerin haklarına aykırı olmasıdır. Bu durumda, mahkeme tarafından vasiyetnamenin iptaline karar verilir ve miras paylaşımı kanunlara göre yapılır.
Vasiyetnamenin Geçersizliği
Vasiyetname hazırlanırken kişinin rızası dışında baskı altında kaldığı durumlarda, vasiyetname geçersiz sayılır. Bunun yanı sıra, kişinin akıl sağlığı yerinde olmadığı ve vasiyetnamenin bu durumda hazırlandığının tespit edilmesi de geçersizlik sebebi olabilir. Ayrıca, vasiyetname hazırlanırken vasiyetnameyi düzenleyen bir kişinin manipülasyonu sonucunda hazırlandığı tespit edilirse, geçersizdir. Bu nedenle, kişinin vasiyetnamelerinin geçerli olması için özellikle hazırlama sırasında dikkatli olması gerekmektedir.
Vasiyetnamede Cinsiyet Ayırımı Yapmak
Vasiyetnamede cinsiyet ayırımı yapmak, miras hukukunda aykırıdır. Bir kişinin cinsiyetine göre miras payı belirtilmesi, cinsiyet ayrımcılığı olarak kabul edilir ve yasalara aykırıdır. Bu nedenle, vasiyetnamede böyle bir hüküm bulunması durumunda vasiyetname geçersiz sayılır. Vasiyetname hazırlarken, mirasçıların cinsiyetine göre ayrım yapmak, doğru değildir. Bu durumda da vasiyetname mahkemeden geçersiz sayılır ve kanunlara uygun paylaşım yapılır. Vasiyetnamede belirtilen kişilere, mirasın eşit şekilde paylaştırılması gerektiği unutulmamalıdır.
Kişinin Sağlıklı Aklına Sahip Olmaması
Vasiyetnamenin hazırlanması sırasında kişinin sağlıklı bir akla sahip olmaması, vasiyetnamenin iptali sebeplerinden biridir. Eğer vasiyetnamenin hazırlanması esnasında, kişi akıl sağlığı ile ilgili sorunlar yaşamış ya da bir rahatsızlığı var ise, vasiyetname geçersiz sayılabilir.
Bu durumda, vasiyetnamenin iptali için bir mahkeme süreci başlatılabilir. Mahkeme, kişinin zihinsel kapasitesinin değerlendirilmesi için uzman bir doktordan rapor isteyebilir ve bu rapor doğrultusunda vasiyetname iptal edilebilir.
Bu nedenle, bir vasiyetname hazırlarken kişinin akıl sağlığı çok önemlidir. Eğer kişi vasiyetname hazırlama aşamasında bir psikiyatrik tedavi görüyor ya da bir rahatsızlığı varsa, bir uzmandan destek alması önerilir.
Vasiyetnamenin İptali Davası
Vasiyetnamenin iptali davası, vasiyetnamede yer alan hükümlere aykırı durumların varlığı halinde açılır. Bu durumda, vasiyetname hükümlerinin kanunlara uygun olmaması nedeniyle vasiyetnamenin iptaline karar verilir. Mahkeme bu kararı verirken, vasiyetnamenin diğer hükümlerinin de kanunlara uygun olup olmadığını inceler.
Davacı, vasiyetnamede yer alan hükümlerin kanuna aykırı olduğunu iddia ederek, vasiyetnamenin iptali için dava açabilir. Bu süreçte, vasiyetnamede yer alan hükümlerin kanuna uygunluğunun tespiti için bir inceleme yapılır. Mahkeme, vasiyetnamedeki hükümlerin kanuna aykırı olduğunu tespit ederse, vasiyetnamenin iptaline karar verir ve miras paylaşımı kanunlara göre yapılır.
Vasiyetnamenin iptali davası, herhangi bir zamanda açılabilir. Ancak, vasiyetin onaylanması işlemi tamamlandıktan sonra dava açmak daha zor olabilir. Bu nedenle, kişilerin hayatta iken vasiyetnamelerini yapıp, kanuna uygun hale getirmeleri önemlidir. Böylece, miras paylaşımı ve vasiyetnamenin geçerliliği ile ilgili sorunlar ortaya çıkmaz.
