Ticaret hukuku, ticari işletmelerin hukuki ilişkilerini düzenleyen bir hukuk dalıdır. Ticaret hukukuyla ilgili davalar da oldukça sık yaşanmaktadır. Bu davaların yargı kararları da ticaret hukuku içtihatları olarak bilinmektedir. Sözleşmeler, alacaklar, icra ve iflas davaları, rehin işlemleri, sermaye piyasası, şirketler hukuku ve ticari davalara ilişkin içtihatlar bulunmaktadır. Her bir konu ayrı ayrı işlenerek yargı kararları incelenmektedir. Bu içtihatlar, ticaret hukuku alanında yaşanan mücadelelerde yol gösterici olmaktadır. Ticaret hukukuna hakim olmak isteyenlerin, bu içtihatları takip etmeleri önemlidir.
Sözleşmeler
Ticaret hayatının vazgeçilmez unsuru olan sözleşmelerde yaşanan hukuki sorunlar, sıklıkla davalara konu olur. Bu davalarda verilen yargı kararları, benzer sorunlarla karşılaşan diğer işletmeler açısından da yol gösterici nitelik taşır. Örneğin, iş yükü nedeniyle sözleşme hükümleri gereği öngörülen sürelerin aşıldığı durumlarda taraflar hangi haklara sahip olur? Bu konuda Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin bir kararı sözleşmelerin uzatılması için kanunların öngördüğü şekil şartlarına uyulması gerektiği yönündedir.
- Bir diğer sorun ise, sözleşmenin imzalanması aşamasında tarafların yanlış ifadeler kullanması veya kavga ederek sözleşmenin iptal edilmesidir. Bu tür durumlarda yargı kararı, tarafların davranışlarının ya da sözleşme hükümlerinin ne şekilde yorumlanacağına ilişkin gerekli açıklamaları yapar.
- Bunun yanı sıra, ticari sözleşmelerde yer alan cezai şartların hukuk sistemimizde etkisi büyüktür. Peki, cezai şartın hangi durumlarda uygulanacağı ya da uygulanamayacağı konusunda ne gibi içtihatlar var? Bu konuda Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin bir kararı, sözleşme taraflarının cezai şartın talep edilmesi için temerrüde düşürülmesi gerektiğini belirtmektedir.
Ticaret hukukunda sözleşme davalarına yönelik verilen yargı kararları, işletmelerin güvenli ve sağlıklı bir şekilde iş yapmaları açısından son derece önemlidir. Tarafların haklarına uygun biçimde karara bağlanan davalar, ticari hayatın sağlıklı bir şekilde yürütülmesi için yol gösterici olmaya devam etmektedir.
Alacaklar
Ticaret hukukunda sıkça karşılaşılan davalar arasında tahsil edilemeyen alacakların yer aldığını biliyor muydunuz? Bu tür davaların sonuçlarını incelediğimizde ise yargı kararlarının oldukça çeşitli olduğunu görüyoruz. Alacaklıların haklarını korurken borçlu tarafın da makul bir zamanda ödeme yapabilmesi için gerekli hassasiyeti gösteren kararlar da alınıyor. İcra takiplerinin yanı sıra bazı durumlarda faiz oranlarının düşürülmesi, borçların taksitlendirilmesi ve hatta bazı ödeme planlarının kabul edilmesi gibi çözümler uygulanıyor. Ticari hayatta yaşanan bu tür problemler için oluşturulan yasal düzenlemeler sayesinde işletmeler açısından kayıplar en aza indirilirken, işleyen hukuk sayesinde adaletin sağlanması da mümkün oluyor.
İcra ve İflas Davaları
İcra takipleri, alacak tahsilinde sıkça başvurulan bir yöntemdir. Bu süreçte yaşanan hukuki uyuşmazlıklar da davalara konu olur ve yargı kararlarıyla sonuçlanır. İcra takipleri sırasında borçlu tarafın iflas etmesi de mümkündür. İflas davaları, borçlu tarafın tüm mal varlığını satışa çıkararak borçlarını ödeme yoluna gitmesidir.
İcra ve iflas davalarına dair içtihatlar, bu süreçlerin nasıl yürütüleceği, tarafların hakları, borçlunun imkansızlığı durumunda alacaklıların ne tür haklara sahip olduğu ve benzeri konularda netlik kazandırır. Örneğin, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında alacak tahsil işlemleri sırasında yapılan haciz işlemlerinde borçlu tarafın haklarıyla ilgili olarak yargı kararları mevcuttur.
Eşyalı ve Eşyasız Rehin
Eşyalı ve eşyasız rehin işlemleri ticari hayatta sıklıkla kullanılan yöntemlerden biridir. Bu işlemlerle ilgili olarak, yargı organları tarafından da birçok karar verilmiştir. Örneğin, bir alacaklı, rehin tesis etmek suretiyle borcunu teminat altına alabilmekte ve alacaklarını tahsil edebilmektedir. Ancak, rehnin geçerli olması için birtakım şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu şartlara uyulmaması halinde, yargı organları tarafından söz konusu işlemler hukuka aykırı kabul edilir.
Rehin işlemleriyle ilgili olarak karar veren yargı organları, uyuşmazlığın niteliğine göre farklı kararlar verebilmektedir. Bu kararlar arasında, rehni tesis eden tarafın işlem hakkının olup olmadığı, rehin sözleşmesinin geçerliliği, rehin konusu malın niteliği gibi farklı konular yer almaktadır. Dolayısıyla, eşyalı ve eşyasız rehin işlemleri yaparken, ilgili yasal düzenlemelere ve yargı kararlarına dikkat etmek son derece önemlidir.
İpotek
İpotek, bir mal ya da taşınmazın borç karşılığında teminat olarak gösterilmesidir. Bu amaçla, ipotekli kredi işlemleri oldukça sık kullanılır. Fakat bazı durumlarda, ödeme yapamama gibi nedenlerle borcun geri ödenmesiyle ilgili sorunlar yaşanabilir. Bu durumda yargı makamları devreye girerek, ipotekli kredi işlemlerine dair yargı kararları verirler.
Örneğin, bir kişi bir evin ipoteğini vererek kredi çekmişse ve ödeme yapamama durumu meydana gelirse, banka evi satışa çıkararak kredi borçlarını tahsil etmek isteyebilir. Ancak bu durumda, ev sahibinin de bazı hakları vardır. İşte bu tür ipotekli kredi işlemlerine dair yargı kararları, tarafların haklarını korumak için oldukça önemlidir.
- Bir ipotek işleminde, taşınmaz poza verilerek alınan krediyle ilgili olarak, ipotek verenin taşınmazı satılabilir. Ancak, ipotek verenin borcu yapılandırılmamışsa veya yapılandırmasına rağmen bu yapılandırma çerçevesinde ödemelerin yapılmadığı belirlenmişse, taşınmazın satışına karar verilir.
- Bir banka, 998 sayılı Kanun uyarınca açılan bir tasfiye davasında borçlu tarafından verilen ipotek ile ilgili olarak, borçlu kişinin maaşı, bankada olan diğer hesapları ya da taşınmazlarına haciz koyabilir.
Sonuç olarak, ipotekli kredi işlemlerine dair yargı kararları, kredi veren ve kredi alan tarafın haklarının korunması için oldukça önemlidir ve bu kararlar, uygulamada nasıl yürürlüğe konduklarını bilmek için yararlı bir kaynaktır.
İş Davaları
İş davaları, işçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıkların yargıya taşınmasıdır. Bu kapsamda, iş sözleşmeleri ve işçi hakları ile ilgili birçok yargı kararı bulunmaktadır. Sözleşmelerin fesih koşullarına ilişkin yargı kararları, işverenin işçiye verdiği ücretin yeterli olup olmadığına dair yargı sonuçları, iş yerindeki mesai saatleri ve fazla mesai ücretine dair yargı kararları, işçinin işyerinden haklı olarak ayrılması durumunda işverenin ödeyeceği tazminat miktarına ilişkin yargı sonuçları en sık karşılaşılan içtihatlar arasındadır. Bu nedenle, iş davalarında yargı kararlarının ve içtihatların takip edilmesi son derece önemlidir.
Sermaye Piyasası
Sermaye piyasası, yatırım işlemlerinin gerçekleştiği piyasalardır. Bu alanlarda yapılan işlemler sırasında meydana gelen davalarda sıklıkla yargı kararlarına başvurulur. Yargı kararları, yatırımcıların haklarını korumak için önemlidir.
Bu kapsamda özellikle, yatırımcıların zarar gördüğü vakalarda yargı kararları önem kazanır. Birçok dava örneği arasında; haksız işlem yapılması, yanıltıcı bilgilendirme, manipülasyon gibi sebeplerle yapılan yatırımların zarar görmesi nedeniyle açılan davalar yer alır. Bu tür davaların sonucunda, yatırımcılara genellikle tazminat ödemesi yapılır.
- Birçok yatırım işlemi yargı kararları ile desteklenmektedir.
- Yargı kararları, yatırımcıların haklarını korumak için önemlidir.
- Yargılama sürecinde, yatırımcıların avukatları tarafından sunulan deliller sonucunda, çoğu zaman yatırımcılar haklı bulunur.
Eğer bir yatırımcı, yapılan işlemlerden zarar gördüğüne inanıyorsa, bu durumu mutlaka avukatıyla görüşmeli ve yargı yoluna gitmelidir. Yatırımcıların haklarını korumak için yargı kararları büyük önem taşır.
Şirketler Hukuku
Şirket kuruluşları, devri, birleşmesi ve bölünmesi gibi şirketler hukuku konularının birçok yargı kararında ele alındığı görülmektedir. Ticari işletmelerin birleşmesi veya bölünmesiyle ilgili olarak şirketlerin karşılıklı hakları ve sorumlulukları, hisselerin değerlemesi, sözleşme şartları, yönetim kurulu kararlarının hukuki yönleri, koruma tedbirleri vb. konular yargı kararlarına konu olmuştur.
Ayrıca, şirketlerin ticari faaliyetleri sırasında oluşan ihtilaflarda yargıya başvuru yapma durumları da mevcuttur. Ticari davaların çoğu şirketler hukuku kapsamında ele alınmakta ve yargı kararları, şirketlerin yasal hak ve yükümlülüklerine ilişkin kararlar içermektedir. Şirketlerin sahip oldukları haklar ve görevler, hisse devir işlemleri ve yönetim kurulu kararları gibi konuların yargı kararları ile çözümlenmesi önemlidir ve bu kararlar, diğer şirketlerin benzer durumlarda uyması için bir örnek teşkil etmektedir.
Ticari Davalar
Ticari davalar, işletmelerin birbirleriyle ya da tüketicilerle olan ilişkilerinde ortaya çıkan hukuki problemlerden kaynaklanır. Sözleşmeler, ticari ilişkilerin sonlandırılması, fesihler, tazminat davaları, işçi alacakları gibi birçok dava bu kategoriye girer. Ticari davaların yargı sonuçları, davaların niteliğine göre farklılık gösterir. Yargıtay’ın ya da yerel mahkemelerin kararları, önceden benzer davalara verilen kararların da önemli bir yeri vardır. Ticari davaların çözümünde, sözleşmelerin doğru bir şekilde hazırlanması, ticari belgelerin saklanması gibi tedbirler alınması faydalıdır.
- Örnek bir ticari dava; sipariş edilen ürünlerin zamanında teslim edilmemesi nedeniyle açılan davadır.
- Yargıtay’ın benzer bir dava üzerine verdiği karar, teslimat tarihine ilişkin açık bir taahhüt olmadıkça, teslimatın makul bir sürede gerçekleştirilmesi gerektiğine değinir.
- Bir başka örnek ise, teslim edilen malın ayıplı olduğunu iddia ederek satışı geri almak isteyen bir tüketicinin açtığı davada, malın kullanımından kaynaklanan hasarın tüketicinin ihmali olduğunu gösteren yerel mahkeme kararıdır.
Ticari davaların çözümünde, hukuki bilginin yanı sıra sektörel bilgi de önemlidir. Bu nedenle, ticari davaların çözümünde işletmelerin bir avukattan yardım almaları ve süreçleri yakından takip etmeleri gerekmektedir.
