İşyerinde cinsel taciz, işçi ve işveren açısından önemli sonuçlara neden olabilir. İşçi, işveren tarafından cinsel tacize uğraması durumunda, iş mahkemesinde tazminat davası açabilir. Ancak bu süreçte, izlenmesi gereken bir takım yollar vardır. İş mahkemesinde tazminat talebinde bulunmadan önce, öncelikle arabulucuya başvurmak gerekmektedir. Arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanamazsa, dava açılabilmektedir. Bu nedenle işçiler, maruz kaldıkları cinsel tacizi açıkça ifade ederek, işverene karşı gereken hukuki yolun izlenmesini sağlamalıdır.
Cinsel Taciz Nedir?
Cinsel taciz, kişiye yönelik fiziksel, sözlü ya da yazılı olarak gerçekleştirilebilen, tekrar eden bir davranışla kişinin onurunu ve saygınlığını inciten eylemdir. Sessiz kalınan cinsel taciz davranışları, kişinin iş performansını ve çalışma hayatındaki mutluluğunu olumsuz etkiler. Cinsel taciz, işyerindeki güvenliği tehdit ederek, işçilerde psikolojik sorunlara sebep olabilir. Bu nedenle işverenler, çalışanlarını bu tür davranışlardan korumak için gerekli önlemleri almalıdır. İşçiler de maruz kaldıkları tacizi iş mahkemelerinde tazminat talebiyle çözebilirler.
İşçinin Tazminat Talep Etme Hakkı
İşçi, işyerinde maruz kaldığı cinsel taciz veya benzeri davranışlar nedeniyle işverene karşı tazminat davası açabilir. İşverenin cinsel tacizi önlemek için gerekli tedbirleri aldığına dair ispat yükümlülüğü vardır. İşçinin, işverenin bu yükümlülüğünü yerine getirmediğini ve cinsel taciz ile ilgili bir şikayet dile getirdiği hâlde işverenin yeterli önlem almadığını göstermesi gerekmektedir.
İşverenin ne tür tedbirler alması gerektiği, işyeri büyüklüğüne, çalışan sayısına ve diğer koşullara bağlı olarak değişebilir. Örneğin, işverenler personeline cinsel taciz hakkında eğitim vermeli, tacizi yasaklamalı ve şikayetleri ciddiye alıp hızlı bir şekilde ele almalıdır.
Ancak, işverenin aldığı tedbirler de iş mahkemesinde öne sürüldüğünde, yargıç tedbirlerin yeterli olup olmadığına karar verir. Her zaman için, işverenin yükümlülüğü, cinsel taciz olayını önleyecek her türlü makul tedbiri almakla sınırlıdır.
Sonuç olarak, işyerinde cinsel tacize uğrayan bir işçi, iş mahkemesinde tazminat talebiyle davacı olabilir. İşverenin cinsel tacizi önlemenin yollarını göstermesi gerekmekte ve işçi, şikayetlerini yeterli önlem almadığı için işverene ilettiğinde davasını güçlendirmiş olacaktır.
Tazminat Miktarı Nasıl Belirlenir?
Tazminat miktarının belirlenmesi iş mahkemesinin takdirindedir ve işçinin yaşına, cinsiyetine, eğitim seviyesine, işyerindeki pozisyonuna ve maruz kaldığı taciz ve şiddetin süresine göre değerlendirme yapılır. Mahkeme, genellikle işçinin maruz kaldığı zararın türüne göre farklı tazminatlar belirleyebilir. İşçi, cinsel taciz nedeniyle maddi zarar görmüşse, örneğin tedavi veya kayıp maaşlarını karşılamak için maddi tazminat talep edebilir. Ayrıca, kişilik haklarına yapılan saldırıya karşılık verilmesi için manevi tazminat da talep edilebilir.
Zararın Türüne Göre Farklı Tazminatlar
Zararın Türüne Göre Farklı Tazminatlar
İşçi, işyerinde maruz kaldığı cinsel taciz nedeniyle zarar görmüşse, maddi ve manevi tazminat talep edebilir. Maddi tazminat, yaşanan zararın bir parasal karşılığıdır ve işçinin uğradığı maddi kayıpları karşılamak için ödenir. Maddi tazminat talep edilebilecek örnekler arasında, iş kaybı, tedavi ve terapi masrafları ve işçinin kendini savunmak için girdiği giderleri sayabiliriz.
Manevi tazminat ise, kişilik haklarına yapılan saldırıya karşılık olarak ödenir. Bu tazminatın amacı, işçinin maruz kaldığı acı, acizlik, utanç ve özgüven kaybı gibi psikolojik zararları karşılamaktır. Manevi tazminat belirlenirken, işçinin yaşadığı travma ve acının ölçüsüne göre belirlenir.
Uyuşmazlık ve Arabulucuk
İş hukukunda işçiler, işverenlerinde cinsel tacizine uğradıklarında, hukuki yollara başvurma hakkına sahiptirler. İşçi, öncelikle arabulucuya başvurarak uyuşmazlığı çözmeyi denemelidir. Eğer arabulucuk başarısız olursa, iş mahkemelerinde tazminat davası açabilir. Bu süreçte işçi, ispat yükümlülüğü olmadığı için, işverenin davranışlarını kanıtlama yükümlülüğü vardır. Mahkeme, tazminat miktarını belirlerken işçinin yaşına, cinsiyetine, eğitim seviyesine, işyerindeki konumuna ve maruz kaldığı taciz ve şiddetin süresine göre değerlendirme yapar. İşçinin talebi doğrultusunda maddi tazminat ve manevi tazminat talep edebilir. İşçi, tacize uğramamak için önceden tedbirler alınması gerektiğinin farkında olmalıdır.
İşverenin Sorumluluğu
İşverenler, işyerinde cinsel tacizi önlemekle yükümlüdürler. Bu sorumluluğun yerine getirilmesi için işverenler, personelin eğitimini sağlamalıdırlar. Çalışanlar, cinsel tacizin ne olduğu ve nasıl raporlanacağı hakkında bilgilendirilmelidirler. Tacizin yasaklanması da önemlidir. İşverenler, açık bir şekilde cinsel tacizin kabul edilemeyeceği politikalarını belirterek, çalışanlarını bu konuda bilgilendirmelidirler. Cinsel taciz şikayetleri hızlı bir şekilde ele alınmalı ve gizli tutulmamalıdır. İşverenler, şikayetlerle ilgili tutarlı bir şekilde hareket etmeli ve herhangi bir yanıt veya risk bildirimi vermelidirler. Tüm bu tedbirlerin uygulandığına dair kayıt tutulmalı ve tutarlı bir şekilde uygulanmalıdır.
Cinsel Tacize Karşı Önlemler
Cinsel taciz, işyerlerinde sıklıkla karşılaşılan bir sorun olup işyeri sahipleri, çalışanları bu tür davranışlardan korumak için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür. İşyerleri, cinsel tacizi önlemek için poliçe ve prosedürler geliştirmelidir. Bu poliçeler ile çalışanların doğru bir şekilde bilgilendirilmesi önemlidir. Taciz şikayetleri, gizli tutulmamalı ve hızlı bir şekilde çözüme kavuşturulmalıdır. Bunun için, işverenler şirket içi prosedürler belirlemeli, işçilerin hangi adımlarını izleyeceği konusunda broşürler ve eğitim malzemeleri sunmalıdır. Şirket içindeki kişisel verilerin korunması, güvenliği ve gizliliği önemlidir. İşverenler, çalışanların gizliliğine saygı göstermeli, çalışanların yargılanmalarını veya cezalandırılmalarını önlemek amacıyla şikayetlerinizi açıklamamalıdır.
Sonuç
Cinsel taciz, işçi ve işveren açısından son derece ciddi bir konudur. İşverenler, çalışanlarını bu tür davranışlardan korumak için gerekli önlemleri almalıdır. Personelin eğitimi, tacizin yasaklanması, şikayetlerin hızlı bir şekilde ele alınması ve daha birçok uygulama, tacizi önlemek için alınabilecek tedbirler arasındadır. İşçiler ise, maruz kaldıkları tacizi iş mahkemelerinde tazminat talebiyle çözebilirler. Tazminat miktarı, işçinin yaşına, cinsiyetine, eğitim seviyesine, işyerindeki konumuna ve maruz kaldığı taciz ve şiddetin süresine göre belirlenir. İşyerleri, cinsel tacizi önlemek için poliçe ve prosedürler geliştirmeli, çalışanlarını bilinçlendirmeli, taciz şikayetlerini gizli tutmayıp çözüme kavuşturmalıdır.
